Güç Kaynağı Nedir? Çeşitleri Nelerdir?
Teknolojinin hızla geliştiği bu günlerde teknolojik cihazların kullanımında da her geçen gün artış görülür. Bu tür cihazların çalışabilmesi için de güç kaynağı kullanılır. Bu nedenle sıklıkla karşımıza çıkan bu kavram, ister istemez aklımızda güç kaynağı nedir, çeşitleri nelerdir, ne işe yarar gibi soruların oluşmasına neden olur.
Teknolojinin hızla geliştiği bu günlerde teknolojik cihazların kullanımında da her geçen gün artış görülür. Bu tür cihazların çalışabilmesi için de güç kaynağı kullanılır. Bu nedenle sıklıkla karşımıza çıkan bu kavram, ister istemez aklımızda güç kaynağı nedir, çeşitleri nelerdir, ne işe yarar gibi soruların oluşmasına neden olur.
Belirli bir sistem ile düzeneğin çalışabilmesi için ihtiyaç duyulan enerjiyi sağlaması amacıyla kullanılan çeşitli birimlerin genel adı güç kaynağıdır. Bu tür birimler sayesinde elektrik ve elektronik ile ilgili alanlarda kullanılan cihazların birçoğu gereken enerjiyi elde eder ve kusursuz bir işlev gösterir.
Adaptörlerden pillere kadar çok çeşitli formlarda karşımıza çıkan güç kaynakları, günlük hayatımızın hemen hemen her alanında kendine yer bulmayı başarır. Örneğin; bilgisayarlarda da bulunan güç kaynakları, şebekeden almış olduğu elektrik enerjisini cihazın sistemleri uygun hale getirmek amacıyla düzenler. Böylece bilgisayar sorunsuz bir şekilde çalışarak kullanım imkanı sunar. Aynı durum jeneratörler ve UPS olarak bilinen kesintisiz güç kaynakları için de geçerlidir. Bunların her biri etkili bir güç kaynağı olarak karşımıza çıkar.
Güç Kaynağı Çeşitleri Nelerdir?
Hayatın pek çok farklı alanında aktif olarak kullanılan güç kaynakları, kullanım amacına bağlı olarak farklı şekillerde tasarlanarak üretilir. Çok sayıda elektronik devre elemanını bünyesinde barındıran güç kaynakları, sahip olduğu özelliklere göre farklı çeşitlere sahiptir. Bunlar;
- Bilgisayar (PC) güç kaynakları,
- Kesintisiz (UPS) güç kaynakları,
- AC/DC güç kaynakları şeklindedir.
Bilgisayar güç kaynakları masaüstü ve dizüstü bilgisayarların çalışabilmesi için ihtiyaç duyduğu gücü temin eder. Bu tür cihazların sistemleri için kaynak türünün güçlü olması gerekir. PC güç kaynakları, şebekeden aldığı enerjiyi bilgisayar sistemine uygun hale getirir. Böylece fazla enerji yükü nedeniyle bilgisayarda herhangi bir hasar oluşmaz. Kesintisiz (UPS) güç kaynakları ise şebeke elektriğinin kesilebileceği durumlarda bilgisayar sistemlerinin işlevini devam ettirebilmesi amacıyla tercih edilir. Böylece veriler korunur ve çalışma aralıksız olarak devam eder. AC/DC güç kaynakları ise kurulan sistemleri AC değil de DC güç kaynağı ile beslemek için tasarlanır.
AC/DC Güç Kaynağı Nedir?
Elektrik enerjisi;
- Alternatif akım (AC)
- Doğru akım (DC), olarak karşımıza çıkar.
Doğru akımda elektrik akışı tek yönlüdür. Alternatif akımda ise iki yönde yani ileri ve geri elektrik akışı görülür. AC/DC güç kaynağı, bir cihaza güç sağlarken şebekeden gelen alternatif akımı doğru akımı çevirir. Böylece cihaz sorunsuz bir şekilde çalışır.
Kaynaktan gelen elektriği doğru akıma dönüştürerek cihazlara aktaran bu güç kaynağı;
- Ayarlı adaptörler,
- Priz tipi adaptörler olarak ikiye ayrılır.
Örneğin; telefonların şarjı için kullanılan güç kaynağı priz tipi adaptör iken laboratuvarlarda ya da atölyelerde şebeke gerilimini istenen DC gerilim değerine getiren ayarlı adaptöre yer verilir.
Bu iki seçeneğin yanı sıra şebeke elektriğini DC değerlerine dönüştüren metal kasa adaptörler de bulunur. Bunlar, üzerinde yer alan trimpot sayesinde kısmi düzeyde gerilim değeri belirleme imkânı sunar.
AC/DC Güç Kaynağı Ne İşe Yarar?
İster büyük ister küçük elektronik cihazlar olsun, günümüzde pek çok sistemin çalışması için güç kaynakları kullanılır. Pillerin yanı sıra adaptör gibi güç kaynaklarıyla çalışan cihazlar da bulunur. Bunların kusursuz işlev gösterebilmesi için doğru akıma ihtiyacı bulunur. Ancak şebekeden gelen elektriğin akımı çift yönlü yani AC değerindedir. Bu nedenle AC değerinin DC değerine dönüştürülmesi sürecini gerçekleştiren AC/DC güç kaynağına ihtiyaç duyulur.
AC/DC Güç Kaynağı Özellikleri Nelerdir?
Duvar prizinden gelen elektrik genel olarak alternatif akım özelliğini taşır. Bununla birlikte özellikle küçük elektronik cihazları çalıştırmak için tek yönlü olan doğru akıma ihtiyaç duyulur. Bu nedenle AC’yi DC değerine çeviren güç kaynaklarından destek alınır.
Bazen elektronik devreleri test etmek amacıyla programlanabilir AC/DC güç kaynaklarına da ihtiyaç duyulabilir. Bunlar programlanabilir olduğu için istenen DC değerinin elde edilmesine imkân tanır.
Bazı güç kaynaklarında kanal sayısı değişiklik gösterebilir. Şayet aynı anda çok sayıda farklı gerilime ve akıma ihtiyaç duyuluyorsa kanal sayısı 2, 3 ya da 4 olan seçeneklerin kullanımı doğru olur. Ancak tek çıkış yeterliyse 1 kanallı güç kaynaklarına sahip olmak gerekir.
AC/DC Güç Kaynağı Nasıl Çalışır?
Şebekeden gelen elektrik alternatif akım özelliğinde olduğu için elektronik cihazlara güç sağlarken enerjiyi doğru akıma çevirmek gerekir. Bu noktada en büyük yardımcımız olan AC/DC güç kaynağı, cihazlar içerisinde tek başına çalışırken zorluk yaşayabilir. Bu nedenle güç kaynakları da anakart üzerinden çalışma sinyali alabilir. Alınan bu çalışma sinyalinin ardından kablo demetleri de başka bir kablo yardımıyla gelir. Böylece sinyal alan kaynak doğru bir şekilde çalışmayı başarır. Güç kaynakları kullanım alanına göre farklı şekillerde tasarlandığı için çalışma prensiplerinde farklılık görülebilir. Ancak temelinde yatan işlev aynıdır. O da AC değerini uygun DC değerine dönüştürmek olur.
AC/DC Güç Kaynağı Fiyatları Ne Kadardır?
AC/DC güç kaynağı fiyatları ne kadardır sorusunun net bir cevabı yoktur çünkü günümüzde çok sayıda farklı seçenek bulunur. Bunların her biri farklı teknolojik özelliklere sahip olduğu için farklı alanlarda farklı amaçlarla kullanılır. Bu da fiyatların geniş bir aralıkta yer almasına neden olur. Güç kaynağının çıkış sayısından akım ve gerilim aralığına, maksimum gücünden ekran ve bağlantı terminallerine kadar birçok unsur da fiyatlar üzerinde fazlasıyla etkili olur. Bu yüzden öncelikle kullanım alanına ve amacına göre ideal özelliklere sahip olan güç kaynaklarını belirlemeniz, ardından belirlediğiniz ürünlerin fiyatları konusunda detaylı araştırma yapmanız gerekir.
Güç Kaynağı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
AC/DC Güç Kaynağı Nerelerde Kullanılır?
Şebeke gerilimini istenen düzeyde DC gerilim değerine dönüştürerek güç sağlayan AC/DC güç kaynağı; cep telefonu, laptop, tablet gibi cihazların yanı sıra birçok ev aletinde de kendine yer bulur. Ayarlanabilir özellikte olan seçenekler ise özellikle laboratuvarlarda ve atölyelerde sıkça tercih edilir.
AC ve DC Güç Kaynağı Arasındaki Fark Nedir?
AC akım olarak bilinen alternatif akımın şiddeti yönüne ve zamanına göre değişkenlik gösterebilir. Çift yönlü olması nedeniyle çoğu cihazda kullanımı için DC değerine dönüştürülür. DC akım ise doğru akımdır ve şiddet her zaman aynı yönde sabit şekildedir.
AC’yi DC’ye Çeviren Güç Kaynakları Hangi Katlardan Oluşur?
Alternatif akımı doğru akıma dönüştüren güç kaynaklarında 1. filtre devreleri, regülatör (gerilim sabitleyici) ve 2. filtre devreleri bulunur.
Yayınlanma Tarihi: 22 Haziran 2022, 08:06