Merkezi Kompanzasyon Nedir? Kompanzasyon Çeşitleri Nelerdir?

Merkezi kompanzasyon, elektrik sistemlerindeki reaktif güç dengesini sağlayan bir çözümdür. Endüstriyel tesislerden ticari binalara kadar geniş bir kullanım alanına sahip olan bu sistem, enerji verimliliğini artırarak elektrik maliyetlerinizi minimize eder. Elektrik tesislerinde oluşan reaktif gücü kontrol altına alarak, sistemdeki güvenilirliği artırır ve ekipman ömrünü uzatır. Merkezi kompanzasyon, kapasitif ve endüktif yükleri dengeleyerek, elektrik sisteminizi daha dengeli ve etkili bir hale getirir. Enerji tasarrufunu ön planda tutan bu sistem, çevresel etkiyi azaltarak sürdürülebilir enerji kullanımına katkı sağlar.

Merkezi Kompanzasyon Nedir?

Kompanzasyon, elektrik sistemlerindeki reaktif güç sorunlarına çözüm getiren bir kontrol sistemidir. Merkezi kompanzasyon, tesisin ana besleme noktasında yapılan bir kompanzasyon yöntemidir.

Elektrik tesislerinde, aktif güç (kW) sistemdeki enerjiyi gerçekten kullanarak iş yaparken, reaktif güç (kVAR) enerjiyi tüketir ancak doğrudan bir iş yapmaz. Reaktif güç, genellikle endüktif yüklerden kaynaklanan bir durumdur ve elektrik sistemlerinde istenmeyen durumlar yaratabilir. Merkezi kompanzasyon, özellikle reaktif güç kontrol rölesi aracılığıyla, sistemin reaktif güç dengesini optimize etmeyi amaçlar. Bu röle, sistemdeki reaktif güç dalgalanmalarını algılar ve kapasitif veya endüktif yüklerin kontrol edilmesiyle bu dalgalanmaları dengelemeye çalışır. Kapasitif reaktanslı kondansatörler veya endüktif reaktanslı bobinler (şönt reaktörler) gibi ekipmanlar kullanılarak reaktif gücün düzeltilmesi sağlanır.

Bu düzenleme, enerji verimliliğini artırır ve sistem performansını optimize eder. Kapasitif veya endüktif yüklerin kontrolü sayesinde, enerji sistemindeki reaktif güç sorunları ortadan kaldırılır ve elektrik sistemi daha dengeli ve etkili bir şekilde çalışır hale getirilir. Merkezi kompanzasyonun temel amacı, enerji tesislerindeki reaktif güç problemlerini çözerek enerji verimliliğini artırmak ve sistemdeki istenmeyen etkileri en aza indirmektir.

Merkezi Kompanzasyon Ne İşe Yarar?

Merkezi kompanzasyon, elektrik sistemlerindeki reaktif gücü dengeleyerek bir dizi avantaj sağlar. İlk olarak, enerji verimliliğini artırır. Kondansatörler, şönt reaktörleri kullanılarak oluşturulan merkezi kompanzasyon sistemleri, tesisin reaktif güç ihtiyacını karşılar ve bu da enerji tasarrufu sağlar. Ayrıca, elektrik sistemindeki gerilim düşüşlerini azaltarak, ekipman ömrünü uzatır ve sistemdeki güvenilirliği artırır.

Merkezi Kompanzasyon Nerelerde Kullanılır?

Merkezi kompanzasyon, genellikle büyük motorlar, makineler kullanılan endüstriyel tesisler, geniş enerji tüketimi ve farklı yük profillerine sahip büyük ticari binalar, hastaneler ve altyapı projelerinde kullanılır. Endüktif ve kapasitif yükleri dengeleyerek, elektrik sistemlerindeki reaktif güç sorunlarını çözer. Bu sistemler, genellikle büyük tesislerde ve enerji talebinin yoğun olduğu alanlarda kullanıldığı için daha büyük ölçekli ve enerji yoğun işletmelerin elektrik sistemlerini etkili bir şekilde yönetmek için önemlidir.

Merkezi Kompanzasyonun Faydaları Nelerdir? 

Merkezi kompanzasyonun birçok avantajı vardır. Endüktif ve kapasitif yükleri dengeleyerek enerji enerji verimliliğini artırır ve enerji maliyetlerinde tasarruf sağlar. Ayrıca, sistemin daha dengeli çalışmasını sağlayarak ekipman ömrünü uzatır ve güvenilirliği artırır. Elektrik sistemlerindeki gerilim düşüşlerini azaltarak daha stabil bir enerji sağlar. Bu avantajlar, akit ve reaktif gücü dengede tutarak elektrik sistemlerinin daha etkili bir şekilde çalışmasını sağlar.

Kompanzasyon Panosu Çeşitleri Nelerdir?

Temelde 3 farklı kompanzasyon çeşidi vardır.

Bireysel kompanzasyon

Bireysel kompanzasyon, endüstriyel tesislerde ve ticari binalarda kullanılan bir kompanzasyon yöntemidir. Bireysel kompanzasyonda, her bir elektrik motoru veya reaktif güç tüketen yük için ayrı bir kondansatör kullanılır. Kondansatörler, reaktif güç tüketen yüklerin neden olduğu reaktif gücü dengelemek ve sistem güç faktörünü iyileştirmek için kullanılır. Bireysel kompanzasyon, yüklerin dağılımı ve büyüklüğüne bağlı olarak tasarlanır ve uygulanır.

Grup kompanzasyonu

Grup kompanzasyonu, benzer özelliklere sahip reaktif güç tüketen yükleri bir araya getirerek kompanze eden bir yöntemdir. Grup kompanzasyonunda, farklı yüklerin reaktif güçlerinin toplamı dikkate alınarak bir grup kondansatör kullanılır. Bu kondansatörler, gruplandırılmış yüklerin reaktif gücünü dengeleyerek sistemin güç faktörünü iyileştirir. Grup kompanzasyonu, tesis içindeki farklı yük gruplarına göre tasarlanır ve uygulanır.

Merkezi kompanzasyon

Merkezi kompanzasyon, tesisin ana besleme noktasında yapılan bir kompanzasyon yöntemidir. Bu yöntemde, tesisin toplam reaktif gücü, merkezi bir röle kullanılarak dengelemeye çalışılır. Merkezi kompanzasyonda, tesisin tüm reaktif güç tüketen yükleri tek bir noktada kompanse edilir. Bu şekilde, genel güç faktörü iyileştirilir ve enerji verimliliği artırılır. Merkezi kompanzasyon, büyük ölçekli endüstriyel tesislerde ve karmaşık elektrik sistemlerinde yaygın olarak kullanılır.

Bu isimlere ek olarak;

Şönt reaktörlü kompanzasyon,

Statik kontaktörlü kompanzasyon,

Sürücülü kompanzasyon,

Orta gerilim referanslı kompanzasyon,

Harmonik filtreli kompanzasyon çeşitleri de vardır.

Ayrıca kompanzasyon sistemi çeşidi olarak da; Klasik kontaktörlü kompanzasyon, Dinamik tristör ateşlemeli kompanzasyon çeşitleri bulunur.